Fort, który bronił dostępu do portu

Wcześniej istniał jeszcze szaniec zbudowany w 1627 roku. Jest to fort bastionowy. Od strony lądu posiadał on dwa niewielkie bastiony, a od strony morza drewnianą palisadę, zastąpioną murem ceglanym, który istnieje do dziś. Głównym rdzeniem fortu była okrągła, trzykondygnacyjna budowla przykryta ziemią. Najniższy poziom – piwniczny, powstał z przeznaczeniem na magazyn, przyziemie służyło jako stanowiska dla piechoty, a piętro zajmowały stanowiska dla artylerii. Obie górne kondygnacje mają po siedem okien oraz drzwi proporcjonalnie rozmieszczone. Otwory okienne rozszerzają się w kierunku zewnętrznym – szerokość w części wewnętrznej wynosi 70-75 cm, a w części zewnętrznej 190 cm. Pośrodku piwnicy znajduje się studnia, zaopatrująca załogę fortu w wodę pitną.

Fort istnieje do dziś, choć zniekształcony poprzez zamurowanie niektórych okien, zdjęcie górnej warstwy ziemi, a w miejsce bastionów wmurowanie muru, podobnego do istniejącego już od strony morza, i wybudowanie na nim latarni. Przed 1945 r. istniała na nim mniejsza latarnia morska. Została wysadzona (w połowie wysokości) 12 lub 13 marca 1945 r., by nie służyła polskim i radzieckim artylerzystom jako punkt orientacyjny. Fort był ostatnim punktem obrony twierdzy. Bronił się jeszcze 18 marca.

Nową latarnię na forcie zbudowali Rosjanie po wojnie. Prace zakończono w listopadzie 1945 r. Miała ona pełnić również funkcję pomnika wojennego. Wszędzie pojawiły się radzieckie symbole – szczyt latarni udekorowany był podświetloną na czerwono metalową gwiazdą. Na murach umieszczone były wojskowe symbole i data wojny niemiecko-radzieckiej „1941-1945”. Na samym forcie umieszczone były tablice – od strony morza w języku radzieckim, a od lądu w polskim. Polska tablica była tłumaczeniem radzieckiej: „Wieczna pamięć bohaterom poległym w walce z faszystowską Germanią, za wolność i niepodległość Radzieckiego Związku i Demokratycznej Polski”. Przez lata również na forcie znajdowała się pamiątkowa broń z drugiej wojny światowej. Na cmentarzu przy forcie spoczynek znalazło 46 żołnierzy radzieckich i 16 polskich. By cmentarzykowi nadać odpowiednią rangę sprowadzono tu zwłoki radzieckiego bohatera, majora Konstantego Klimienki. Z biegiem lat powoli zaczęto usuwać radzieckie symbole. Wykorzystywano różne preteksty do likwidowania tych elementów, by nikogo nie obrazić. W 1963 roku zlikwidowano cmentarzyk, ekshumując żołnierzy. Złożono ich zwłoki na Cmentarzu Wojennym w Zieleniewie. Zmieniono wówczas tablicę pamiątkową, zastępując ją podobną o treści: „Bohaterom poległym w walce z najeźdźcą hitlerowskim o wolność i niepodległość Związku Radzieckiego i Ludowej Rzeczypospolitej Polskiej”. Jeszcze wcześniej usunięto napis informujący o budowie i modernizacji fortu – „1770-1774, 1832-1836”. Dziś, u podnóża fortu od strony portu, znajduje się tam miejsce pamięci tych, którzy zginęli na morzu.