Jak broniono kołobrzeskiego wybrzeża przed 1945 r.

W drugiej połowie lat 30. XX wieku Kriegsmarine rozpoczęła na Bałtyku budowę systemu baterii nadbrzeżnych przy bazach floty i ważniejszych portach. Ciężkie baterie artylerii nadbrzeżnej powstały w Świnoujściu, natomiast w rejonach o mniejszym znaczeniu ograniczono się do budowy Flak- und Küstenbatterie, czyli baterii zaporowych, umożliwiających obronę przed nalotem powietrznym, jak i walką z lekkimi jednostkami pływającymi.

Jedną z takich baterii była ta dowodzona przez Oblt. M.A. Bohra Flak- und Seezielbatterie, sformowana w Kołobrzegu w 1939 r. Jej obiekty umiejscowiono we wschodniej części lasku Maikuhle (Załęże), niedaleko zachodniego brzegu ujścia Parsęty. Na cześć Joachima Nettelbecka, bohatera walk z 1807 roku, baterii nadano nazwę własną: „Nettelbeck”. Uzbrojenie baterii składało się z czterech dział 8,8 cm S.K. C/30 na łożu 8,8 cm M.P.L. Była to adaptowana do zastosowań lądowych wersja popularnego wówczas niemieckiego działa okrętowego opracowanego w 1930 r. i wprowadzonego na uzbrojenie w 1933 r. Działo 8,8 cm S.K. C/30 mogło zwalczać samoloty lecące na pułapie do 9150 m oraz razić cele nawodne/lądowe na dystansie do 14 170 m.

W odróżnieniu od baterii przeciwlotniczych budowanych w głębi lądu, gdzie armaty stawiano na okręgu, stanowiska ogniowe baterii zaporowej rozmieszczono na wachlarzu dzięki czemu wszystkie działa mogły prowadzić ogień do celów nawodnych. Pomiędzy nimi zbudowano schron dla centrali artyleryjskiej, wyposażonej w dalmierz o bazie 6 metrów, ukryty pod pancerną kopułą. Dodatkowo dla baterii zbudowano schrony załogi, amunicyjny i schron techniczny wyposażony m.in. w agregaty prądotwórcze. Flak- und Küstenbatterie „Nettelbeck”, wraz ze zbudowanymi w tym samym okresie bateriami w Darłówku i Ustce, włączono organizacyjnie w skład Marine-Flak-Abteilung 243 (243 Oddział Artylerii Plot. Marynarki) z dowództwem w Kołobrzegu, który z kolei podlegał świnoujskiemu III Marine-Artillerie-Abteilung.

Pozostałości po niemieckiej baterii w terenie

Pozostałości po niemieckiej baterii w terenie

Bateria nie utrzymała się długo w Kołobrzegu. Już w połowie września 1939 r., czyli jeszcze w trakcie wojny z Polską, dowództwo Kriegsmarine zdecydowało o przeniesieniu baterii zaporowych rozmieszczonych na środkowym Bałtyku na zachód, celem wzmocnienia obrony baz znajdujących się w zasięgu lotnictwa angielskiego i francuskiego. Oblt. Bohr otrzymał rozkaz przeniesienia baterii wraz z obsługą w rejon bazy Wilhelmshaven. Bateria miała tam zostać odbudowana. Na ciężarówki Schlawer Kleinbahn i pojazdy własne baterii załadowano w Kołobrzegu cały sprzęt, a stamtąd koleją Reichsbahn odjechały w kierunku Wilhelmshaven. Finalnie, 1 października 1939 bateria została przeniesiona do Sillenstede, niedaleko Wilhelmshaven, gdzie funkcjonowała jako Schwere Flakstellung Sillenstede (ciężka pozycja artylerii plot.) w systemie Verteidigungsbereich IV (obszar obronny IV). Cześć personelu została w Kołobrzegu, by zająć się sprawami porządkowymi. Dołączyli oni do załogi już w Wilhelmshaven, 15 października 1939 r. W Kołobrzegu po „Nettelbecku” zostały schrony i puste stanowiska ogniowe, które do końca wojny nie zostały użyte zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem.

Po wojnie teren, na którym umiejscowiona była bateria, przejęła Marynarka Wojenna i jest jego właścicielem do dnia dzisiejszego. W 1950 roku utworzono w Kołobrzegu 19 Baterię Artylerii Stałej.